De creatieve grondhouding

Met creatieve grondhouding bedoelen we: een fysieke, mentale en creatieve ‘staat van zijn’ , die een leerkracht in staat stelt om bewuste keuzes te maken over zijn handelen. Deze keuzes komen voort uit de verbale of non-verbale interactie tussen leerkracht en leerling op dat specifieke moment, en zorgen dat de leerling in een creatieve flow komt of blijft.

Bundel en werkboek Handelen in het hier en nu

In april 2022 verscheen de bundel en het werkboekje Handelen in het hier en nu. De creatieve grondhouding van de leerkracht. In de artikelen in deze bundel duik je de literatuur in, en bekijk je de creatieve grondhouding vanuit het perspectief van een leerkracht, een schooldirecteur, creatieve onderwijsmakers en een expert. De artikelen en het bijbehorende werkboekje staan bol van oefeningen en tips.

De bundel en werkboekje zijn geschreven door:

  • Salomé Nobel, Creatief Vermogen Utrecht kernteam (HKU)
  • Linda Rosink en Manja Eland, Kopa
  • Nartano Glijn, (oud-)directeur basisschool voor bijzonder onderwijs
  • Janneke Bakker, leerkracht op de Nieuwe Regentesseschool
  • Lisette Bastiaansen, gepromoveerd op de ‘pedagogische betekenis
    van aandachtige betrokkenheid’.

To be a teacher, that is my greatest work of art

Joseph Beuys

Oefenen: je creatieve grondhouding wakker schudden

Voor CVU zijn door Salomé Nobel een training en dagelijkse oefeningen ontworpen om door middel van theaterimprovisaties en meditatietechnieken je creatieve grondhouding wakker te houden. Op dagelijkse basis een kleine prikkel geven aan het bewust worden en ontwikkelen van jouw grondhouding? Ontdek hoe inspirerend dat is voor jou en je klas!

Voeg een van de onderstaande agenda’s toe aan je persoonlijke agenda, en ontvang iedere werkdag een mini-opdracht die je ongeveer 5 minuten kost om uit te voeren. De opdrachten zijn in eerste instantie bedoeld voor jouw persoonlijke ontwikkeling, in de overtuiging dat daarmee ook bij je leerlingen iets teweeggebracht wordt, hoe klein ook. Soms zijn de oefeningen echt bedoeld voor jou alleen, vaak kun je het ook met de klas of iemand uit je omgeving uitvoeren.

Je kunt kiezen uit 5 mixen die elk twee weken duren (10 opdrachten per mix).  Open de agenda in je browser via een van onderstaande knoppen en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je Google Agenda toe te voegen. Gebruik je een andere app? Gebruik dan de iCalbestanden die je verderop vindt.

  • Mix 1 Rustig aan

    Deze mix is fijn om mee te beginnen. Je krijgt veel oefeningen om in het Hier en nu te komen. Dit ligt aan de basis van durven improviseren in de klas.  Genereer plezier met de klas bij de opdrachten die het Improviseren aanleren.

    Voor Google Agenda: open deze agenda in je browser en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je persoonlijke agenda toe te voegen.

    Voor andere apps: gebruik het iCall-bestand om toe te voegen aan je agenda.

     

  • Mix 2 - Inspiratie

    Vanuit een basis van in het ‘hier en nu’ zijn, inspireer je jezelf en de leerlingen in de klas om net even anders te kijken en te denken over de dingen om je heen. Traint: ‘Hier en nu’, Improviseren, Eigen creatief vermogen.

    Voor Google Agenda: open deze agenda in je browser en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je persoonlijke agenda toe te voegen.

    Voor andere apps: gebruik het iCall-bestand om toe te voegen aan je agenda.

     

     

  • Mix 3 - Spelenderwijs

    Deze opdrachten dagen je uit te spelen met je overtuigingen, je creatieve vermogens en de interactie met je leerlingen. Hij bestaat uit veel korte oefeningen om met de klas te doen. Zo train je én je grondhouding en divers creatief gedrag van je leerlingen. Traint: ‘hier en nu’, improviseren, en je eigen creatieve vermogen.

    Voor Google Agenda: open deze agenda in je browser en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je persoonlijke agenda toe te voegen.

    Voor andere apps: gebruik het iCall-bestand om toe te voegen aan je agenda.

  • Mix 4 - Verdiepen

    Deze reeks creëert inzicht in de kwaliteiten van jouw eigen grondhouding en hoe je die in de klas kunt inzetten. De oefeningen verdiepen je vaardigheden op gebied van: ‘Hier en nu’, improviseren continue reflecteren en je kennis van creatief gedrag.

    Voor Google Agenda: open deze agenda in je browser en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je persoonlijke agenda toe te voegen.

    Voor andere apps: gebruik het iCall-bestand om toe te voegen aan je agenda.

  • Mix 5 - Durven

    Kom maar op, denk je en je springt het diepe in!  Deze mix bestaat uit uitdagende oefeningen voor jezelf en de leerlingen. Je kijkt jezelf in de spiegel aan, krijgt energie en plezier van het durven doen!

    Voor Google Agenda: open deze agenda in je browser en klik rechtsonder op het + teken om de agenda aan je persoonlijke agenda toe te voegen.

    Voor andere apps: gebruik het iCall-bestand om toe te voegen aan je agenda.

     

Liever een specifiek onderdeel van de creatieve grondhouding trainen? Ga dan naar onderstaande pagina’s om de opdrachten per onderdeel te bekijken.

In het hier en nu zijn

bewustzijn van lichaam, zintuigen en ademhaling, durven loslaten, omgaan met het niet-weten, niet oordelen, open vragen stellen, de ander in zijn geheel zien, aandachtige betrokkenheid.

Kunnen en durven improviseren

verbeeldingskracht, open-ended (er is geen vaststaand eindproduct), samenspel met de leerling, ‘Ja! En..’-zeggen, plezier, lef, fouten maken, vertrouwen.

Enthousiasme: je eigen creatieve vermogen inzetten

inspireren van de ander en jezelf, divers creatief gedrag tonen, vanuit esthetisch perspectief de wereld in kijken, nieuwsgierigheid.

Zelfbewustzijn: continu reflecteren

veranderen van het ‘didactisch contract’ (het principe dat leerlingen het goede antwoord proberen te geven op de vraag die de leerkracht stelt, waarvan ze weten dat de leerkracht het antwoord weet), op jezelf en de situatie reflecteren, liefdevolle vriendelijkheid naar jezelf en de ander, flexible purposing (het verschuiven van je doelen terwijl je midden in het werkproces zit), groeimindset ontwikkelen.

Kennis van deelaspecten van creatief vermogen/creatief gedrag

creatief gedrag (h)erkennen als waardevol, stralen van de Diamant en bijbehorende vaardigheden kennen.